انجمن پزشکی کوهستان ایران: توصیه های دکتر حمید مساعدیان عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوهنوردی پیرامون بهداشت سنگ نوردی و عوامل مربوط به آن:
ورزش سنگ نوردی از ورزشهای نو در دو سه دهه اخیر است که روز به روز توسعه بیشتری می یابد. از سال ۲۰۲۰ ورزش سنگ نوردی و صعودهای ورزشی جزو ورزش ها و مسابقات المپیک محسوب می شود و این اتفاق در ترویج و توجه هر چه بیشتر این ورزش اهمیت خواهد داشت.........
در کشور ما ایران که در دو دهه اخیر این ورزش توسعه فزاینده ای یافته است روز به روز به تعداد ورزشکاران و علاقمندان آن افزوده می شود. قاعدتا در این میان بر تعداد ورزشکارانی که در اثر بی توجهی دچار بیماری های شایع در این ورزش می شوند افزوده خواهد شد که توجه به نکات ذیل می تواند سلامت و تندرستی را برای این علاقمندان به همراه داشته باشد.
اثرات پودر های ورزش سنگ نوردی و صعودهای ورزشی بر سلامت سنگنوردان:
1– حساسیتهای پوستی: پودر های رایج مورد استفاده در ورزش سنگ نوردی می تواند باعث بروز حساسیت های پوستی در سنگنوردان شود. رعایت شستشوی دست ها بعد از تمرین و مسابقات ورزشی سنگ نوردی می تواند از بروز چنین مشکلی بکاهد. ایجاد خارش، سوزش، قرمزی، بروز ضایعات پوستی از جمله علائم حساسیتهای پوستی ناشی از تماس با پودر های سنگ نوردی است.
2– حساسیت های تنفسی ناشی از استنشاق پودر سنگ نوردی: این پودرها می تواند باعث بروز حساسیت های تنفسی شود. افرادی که دارای مشکلات تنفسی و آلرژیک به استنشاق گرد و خاک و پودر ها هستند می تواند واکنش سخت تر و شدید تری نسبت به این پودر ها داشته باشند. افرادی که مبتلا به آسم می باشند بیشتر باید مراقب ورود گرده ها و پودر ها به سیستم تنفسی خود باشند. در مواردی حتی ورود این ذرات می تواند باعث بروز حمله های آسم در افراد مستعد به حملات آسم باشد.
3– انتقال بیماری های پوستی از طریق تماس با گیره های سنگ نوردی: در اثر تماس مداوم با پوست افراد و ورزشکاران مختلف، سنگنوردانی که مبتلا به بیماریهای خاص پوستی نظیر بیماریهای قارچی هستند باید بیشتر مراقب سلامتی خود باشند بیماری های پوستی می تواند از سنگ نوردی به سنگنورد دیگر به راحتی انتقال یابد. لازم است اگر سنگنورد به بیماری های پوستی مبتلاست برای مدتی دست از تمرین کشیده و با پیگیری مجدانه نسبت به درمان بیماری زمینه ای پوستی خود اقدام نماید تا زمینه انتقال بیماریهای واگیر پوستی بین سنگنوردان برطرف گردد.
4– رشد میکروب های بیماری زا بر روی گیره ها و سطوح دیواره: بر طبق تحقیقات انجام شده و کشت های متعدد از سطوح گیره های سنگ نوردی ثابت شده که بر روی گیره ها و سطوح دیواره های داخل سالن باکتری های بیماری زای متعددی رشد نموده که می تواند باعث آلودگی و بیماری زایی سنگ نوردان شود. اکثر دیواره ها نیز چون در داخل سالن و در محیط سایه و مرطوب قرار دارند و همچنین به علت تماس مکرر با عرق ورزشکار می باشد می تواند زمینه مناسبی برای رشد و فعالیت میکروبی باشد. از این نظر باید نسبت به استحمام ورزشکاران و سنگنوردان قبل از شروع برنامه سنگ نوردی خود دقت و اهتمام لازم به عمل آید.
5– انتقال بیماری های منتقله از راه تماس خونی: در ورزش سنگ نوردی صدمات جسمی، پوستی و خونریزی از این صدمات (حتی در موارد بسیار ناچیز) غیر قابل اجتناب است. بیماری هایی نظیر هپاتیت بی و ایدز و ویروس های بیماری زا می تواند از طریق تماس خون با خون که از سنگ نورد قبلی که گیره های دیواره را آلوده نموده به سنگ نورد بعدی منتقل شود. به واسطه همین عامل سنگنوردان در صورت بروز جراحت باید بلافاصله نسبت به پوشاندن ناحیه صدمه دیده اقدام نمایند. در موارد جراحت باید از فعالیت روی دیواده و آلوده نمودن گیره های دیواره پرهیز کنند.
مواردی که مدیران باشگاه ها و دیواره های سنگ نوردی باید رعایت کنند:
پاکسازی دوره ای گیره های دیواره های سنگ نوردی و ضدعفونی آن ها و شستشو با فرچه های مناسب، که با ورود به خلل و فرج گیره ها و دیواره، آنها را از آلودگی ها احتمالی پاک نماید اقدام نمایند. دقت در درمان سنگنوردانی که دچار صدمه و خراشهای پوستی شده اند و ممانعت از ادامه سنگ نوردی در صورت بروز جراحت می تواند در پاکیزه نگهداشتن دیواده سنگ نوردی موثر باشد.
نکته قابل توجه اینکه در سنگنوردی طبیعی که در طبیعت و روی دیواره های کوهستانی انجام می شود بعلت تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید در طی روز می تواند در زمینه پاکسازی گیره ها و دیواره های سنگ نوردی موثر باشد. در نتیجه بر روی دیواره های سنگ نوردی طبیعی نباید زیاد نگران آلودگی های میکروبی بود.
تالیف: دکتر حمید مساعدیان
مسئول انجمن پزشکی کوهستان ایران
عضو کمیسیون پزشکی اتحادیه جهانی کوهنوردی
انجمن پزشکی کوهستان ایران
