انجمن پزشکی کوهستان ایران: اهمیت نوشیدن آب در ورزش کوهنوردی بر هیچکس مکتوم و پوشیده نیست. هیدراته نگاه داشتن بدن و جلوگیری از کم‌آبی از مهمترین اصول مربوط به کوهنوردی است، اما در این میان برخی باورهای نادرست نیز وجود دارند که باید نقد و بررسی شوند.
یکی از این باورهای نادرست، قضاوت کردن در خصوص کم آبی بدن کوهنوردان صرفاً از طریق مشاهده رنگ ادرار آنهاست. شاید شما نیز بارها در کوهنوردی این جمله را شنیده باشید که "ادرار تیره" نشان کم آبی بدن شماست.
توجه به این نکته بسیار ضروری است که عوامل متعددی بر رنگ ادرار شما تاثیر می‌گذارند. بعنوان مثال مصرف موادی همچون ویتامین‌ها، آمینو اسیدها، مواد معدنی و نیز مواد زائد حاصل از فرایند متابولیسم بدن، میتواند تاثیر بسزایی در تیره شدن یا رنگین شدن ادرار شما داشته باشد، در مقابل نوشیدن مقادیر کافی آب بدون مصرف مواد نام برده قطعاً موجب روشن‌تر شدن رنگ ادرار شما خواهد شد. در واقع رنگ ادرار شما عمدتاً در ارتباط با فیزیولوژی بدن و نیز نوع رژیم غذایی شماست. بعنوان مثال اگر شما ویتامین B مصرف کرده باشید، احتمال اینکه تا 12 ساعت پس از مصرف رنگ ادرار شما زرد تیره شود بستگی به میزان جذب ویتامین B و میزانی از ویتامین B است که بدن به دلیل عدم نیاز دفع خواهد کرد. همچنین در بسیاری موارد از آنجایی که بدن تمایل به حفظ اسمولیته سلولی و غلظت الکترولیت‌ها دارد اقدام به حفظ آب بیشتر و دفع ادرار کمتری میکند که نتیجه آن غلظت و تیره‌تر شدن رنگ ادرار است.
ادرار به رنگ تیره قهوه‌ای اما شفاف میتواند نشانه‌ای از ناراحتی کبدی باشد.
ادرار زرد تیره یا نارنجی میتواند ناشی از مصرف ویتامین‌های گروه B، «وارفارین»، «ریفامپین» یا مصرف داروهای ضد یبوست باشد.
ادرار به رنگ سبز یا آبی ممکن است ناشی از بکار رفتن رنگ‌های خوراکی در مواد غذایی و یا داروها، عفونت دستگاه ادراری، وجود «بیلی‌روبین» ناشی از تجزیه «هموگلوبین» در ادرار باشد.
ادرار به رنگ قرمز، صورتی و یا قهوه‌ای روشن ممکن است ناشی از وجود مواد رنگی در غذا، خونریزی دستگاه تناسلی، مواد غذایی همچون چغندر و تمشک، ورود آسیب به دستگاه ادرای و کلیه‌ها باشد.
ادرار به رنگ شیری ممکن است ناشی از وجود باکتری، چربی، گلوبول‌های سفید یا قرمز خون و یا ماده مخاطی در خون باشد.
مهمترین نکته در این خصوص توجه به میزان آب و مایعاتی است که شما بعنوان یک کوه‌نورد، پیش، هنگام و پس از اجرای یک برنامه مصرف می‌کنید. بطور کلی آنچه به آن باید توجه کرد این است که کم‌آبی بدن تنها دلیل تیرگی و رنگین شدن ادارار شما نیست و دلایل متعددی میتواند در تیرگی ادرار یک ورزشکار تاثیرگذار باشد.
ترجمه: پویا سلیمانی
انجمن پزشکی کوهستان ایران
