“غلظت خون در ارتفاعات بالا افزایش می یابد”. این جمله ای است که احتمالا تا به حال بارها شنیده اید. در جریان کوهنوردی میزان خون موجود در عضلات تا ۲۰ برابر بیشتر شده و مویرگهای خونی که در جریان استراحت فقط به مقدار ۱۵ درصد باز و فعال هستند، هنگام کوهنوردی به بیش از ۹۵ درصد می رسد و در نتیجه انتقال مواد غذایی ضروری بدن با شتابی بیشتر و با کیفیتی سودمندتر به نقاط مختلف بدن می رسند.
وظيفه گلبولهاي قرمز رساندن اكسيژن به بافتهاست. بنابراين هر زماني كه ميزان اكسيژنرساني به بافتها كمتر از ميزان مورد نياز باشد،
بدن سعي ميكند با افزودن بر تعداد گلبولهاي قرمز، ميزان اكسيژن رساني به بافتها را به حد طبيعي برساند. هر چه به طرف ارتفاعات بالاتری می رویم چون میزان فشار هوا و اکسیژن کمتر می شود، نوعی هیپوکسی و کمبود اکسیژن رخ می دهد و بدن انسان به طور طبیعی برای جبران این خستگی و تنگی نفس هورمونی به نام اریتروپویتین را از طریق کلیه ها ترشح می کند و از آنجا به سمت مغز استخوان رفته و مقدار خونسازی گلبولهای قرمز را افزایش می دهد تا از این طریق کاهش انتقال اکسیژن را جبران کند. در نتیجه در ارتفاعات بلند مقدار هموگلوبین و هماتوکریت و به طور کلی غلظت خون افزایش یافته و مقدار ظرفیت انتشاری و تهویه ریه ها نیز زیادتر می شود یعنی میزان هموگلوبین از ۱۴ به ۲۰ گرم درصد و میزان هماتوکریت از ۴۴ درصد به ۶۰ درصد می رسد.
وقتي كه خون غليظ ميشود، ديگر نميتواند به راحتي درون عروق بدن جريان داشته باشد و اين امر باعث كاهش خونرساني به قسمتهاي مختلف ميشود. به طور مثال افراد مبتلا به غلظت بالاي خون دچار كاهش خونرساني به مغز هستند و بنابراين خوابآلودگي دارند.
سرگيجه، سردرد، اختلالات بينايي و حتي و وزوز گوش از ديگر علائمي است كه در پي ابتلا به اين بيماري در فرد ايجاد ميشود. در برخي بيماران به علت سكون و كند شدن جريان خون، خون در عروق لخته ميشود. اين لخته شدن خون در عروق گاهي خطرات جاني ناگواري را براي فرد در پی دارد.
كبود شدن بدن، گلگون و سرخ بودن صورت، خون دماغ
و يا خونريزي گوارشي هم به علت غلظت خون بالا ايجاد ميشود.
در بسياري از اين بيماران فشارخون بالاتر از حد عادي و معمول است.
در ضمن، بالا رفتن غلظت خون باعث ميشود كه سطح اسيد اوريك خون بالا برود.
اين مسأله باعث ميشود كه فرد مستعد ابتلا به نقرس و سنگ كليه شود.
به دلايل مختلف اين افراد مستعد ابتلا به زخم معده هم هستند.
در ضمن برخي معتقدند اگر چه به احتمال كم،
اما اين افراد در خطر ابتلا به برخي از بدخيميهاي خوني
در سنين بالا قرار دارند. بهتر است كوهنوردان براي پيشگيري
و به حداقل رساندن عوارضي كه گفته شد اهدا خون انجام بدهند چرا که غلظت خون در ارتفاعات افزایش یافته
و با این کار غلظت خون آنها کاسته می شود
گرداوری : راضیه احمدی