هیات کوهنوردی رفسنجان

علت سکته مغزی چیست و چه عواملی در بروز آن دخیل هستند؟

سکته مغزی ناشی از انسداد یا خونریزی در عروقی است که خون را به مغز منتقل می‌کند. عوامل خطری که می‌توانند احتمال بروز سکته مغزی را افزایش دهند شامل فشار خون بالا، دیابت، چاقی، سابقه سکته مغزی یا حمله قلبی در گذشته، سابقه خانوادگی سکته مغزی، استعمال تنباکو، مصرف الکل بالا، فعالیت بدنی ناکافی، تغذیه نامناسب، استرس زیاد، برخی بیماری‌های قلبی-عروقی و برخی بیماری‌های خونی

برای کمک به جلوگیری از سکته مغزی، باید در مورد علت سکته مغزی و مواردی که می‌تواند احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهد، اطلاعات بیشتری داشته باشید. این عارضه در سراسر جهان به‌عنوان دومین علت مرگ‌ومیر و سومین علت ناتوانی در نظر گرفته شده است. نکته مهم این است که ۸۰ درصد سکته‌های مغزی قابل پیشگیری هستند. در نتیجه اگر علت سکته مغزی را بدانیم، شاید بتوان در بسیاری از موارد از بروز آن جلوگیری کرد و ریسک‌ها را کاهش داد.

علت انواع سکته مغزی چیست؟
باید بدانیم که در کل دو نوع سکته مغزی وجود دارد که می‌توان علل هر یک را به‌صورت جداگانه بررسی کرد. یک نوع سکته مغزی که شایع‌ترین نوع هم هست، سکته مغزی ایسکمیک نام دارد و ۸۰ درصد تمام سکته‌های مغزی دنیا از این نوع است. خود این نوع سکته می‌تواند ترومبوتیک یا آمبولیک باشد.

علت سکته ترومبوتیک که شایع‌ترین نوع سکته مغزی ایسکمیک است، ایجاد لخته در داخل یک شریان مغزی است که نتیجه آن تصلب شرایین و مسدودشدن جریان خون است. در مقابل علت سکته آمبولیک ایجاد یک لخته یا یک پلاک کوچک در یکی از شریان‌های منتهی به مغز یا قلب است. با ورود این پلاک به شریان‌های باریک‌تر مغز و گرفتگی رگ‌ها، جریان خون به مغز قطع شده و سکته رخ می‌دهد.

نوع دوم سکته مغزی سکته هموراژیک است که علت سکته مغزی در این نوع خونریزی داخل مغزی یا خونریزی زیر عنکبوتیه است. خونریزی داخل مغزی می‌تواند در بافت مغز رخ دهد و معمولاً به دنبال فشارخون طولانی مدت اتفاق می‌افتد. خونریزی زیر عنکبوتیه خونریزی است که بین سطح مغز و جمجمه رخ می‌دهد. علل شایع آن هم آنوریسم مغزی یا ناهنجاری شریانی وریدی است.

سن، فشار خون بالا و دیابت از جمله مهمترین عوامل خطر سکته مغزی است.

عوامل خطر سکته مغزی:

۱. سیگار کشیدن
۲. فشار خون بالا
فشارخون بالا یکی دیگر از عوامل موثر و به‌نوعی اصلی‌ترین علت سکته مغزی است. در نتیجه در افرادی که سابقه فشارخون بالا دارند پزشک می‌تواند با کنترل آن از طریق دارودرمانی احتمال بروز سکته مغزی را کاهش دهد. در واقع علت اصلی سکته هموراژیک فشار خون بالا است که می‌تواند شریان‌های مغز را ضعیف کرده و احتمال شکافتن یا پارگی آنها را افزایش دهد.
فشارخون ۹۰/۱۴۰ میلی متر جیوه مهم‌ترین عامل خطر برای سکته مغزی است.

۳. دیابت علت سکته مغزی
دیابت یکی دیگر از علل سکته مغزی است. بر اساس داده‌های موجود افرادی که دیابت دارند بیشتر در معرض فشارخون بالا و اضافه وزن هستند که هر دو احتمال سکته مغزی را افزایش می‌دهند.
هنگامی که سکته می‌کنید و سطح قند خون شما بالا است، مغز شما آسیب بیشتری می‌بیند.

۴. کلسترول خون بالا
کلسترول خون بالا یکی دیگر از موارد مهم عامل سکته مغزی است.

۵. بیماری های قلبی
هر نوع بیماری قلبی از جمله سکته قلبی، مشکلات عروقی و مواردی از این دست هم می‌تواند خود علت سکته مغزی شود.

۶. اضافه وزن و عدم تحرک کافی
اگر اضافه وزن دارید، احتمال سکته مغزی افزایش می‌یابد.
پیاده روی سریع به مدت ۳۰ دقیقه در روز، احتمال سکته مغزی را به شدت کاهش می‌دهد.

۷. مصرف برخی از داروها
برخی از داروها هم می‌توانند علت سکته مغزی باشند. مصرف برخی از داروهای به‌خصوص می‌تواند احتمال سکته مغزی را افزایش دهد. به‌عنوان‌مثال، داروهای رقیق‌کننده خون
۸. سن
احتمال سکته مغزی بعد از سن ۵۵ سالگی هر دهه دو برابر می‌شود.

۹. خانواده و وراثت
سابقه خانوادگی دیگر علت سکته مغزی است. این عارضه می‌تواند در خانواده‌ها ایجاد شود و با وجود یک سری علائم اولیه، ریسک بروز آن به‌صورت خانوادگی بیشتر است. برای مثال در خانواده‌هایی که دیابت و فشارخون بالا شایع است.
۱۰. جنسیت
زنان نسبت به مردان هم‌سن اندکی کمتر در معرض سکته مغزی هستند. اما زنان در سنین بالاتر دچار سکته مغزی می‌شوند که احتمال بهبودی آنها را کاهش می‌دهد و در نتیجه احتمال مرگ آنها بیشتر می‌شود.

۱۱. نژاد و سکته مغزی
نژاد و قومیت را هم می‌توان علت سکته مغزی در نظر گرفت که موجب افزایش خطر بروز سکته می‌شود. سکته‌های مغزی بر آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار و آمریکایی‌های اسپانیایی‌تبار غیرسفیدپوست بسیار بیشتر از هر گروه دیگری در ایالات متحده تأثیر می‌گذارد.
۱۲. مصرف بیش از حد الکل
۱۴. سابقه سکته مغزی