فقر آهن شایع ترین علت سوء تغذیه در دنیاست که بین۶۶ تا۸۰ درصد جمعیت جهان به نوعی به آن مبتلا بوده یا در تهدید هستند. همچنین عامل بیش از ۳۰ درصد کم خونیها ناشی از فقر آهن می باشد.
فقر آهن در صورت عدم درمان و بسته به شدت آن و کم خونی ایجاد شده می تواند روی کار کرد فیزیکی و ظرفیت عملکرد هر فرد تاثیر مستقیم گذارد و همچنین موجب نقص در متابولیسم پایه افراد و عملکرد مغزی و عضلانی و کم کاری سیستم ایمنی افراد میشود.
همچنین موجب اختلال در کنترل دمای بدن و اشکال در خون بسازی بدن نیز میشود....
بعضی علت های فقر آهن از این قرار است:
عفونت ها، اهدای خون بیش از حد مجاز، سوء هضم و جذب آهن، قاعدگی در بانوان خصوصا" عادات ماهانه با خونریزی بیش از حد نرمال، برخی برنامه های تمرینی ورزشکاران.
با توجه به شیوع بالای کم خونی فقر اهن و همچنین احتمال حضور بانوان در ارتفاع بالای۲۷۰۰ متر به دلایل مختلف از جمله پرداخت به ورزش کوهنوردی، اسکی و همچنین فعالیت های کاری برخی بانوان و لزوم حضور در ارتفاع و توجه به بالا بودن شیوع این بیماری در زنان در دوران باروری و افزایش احتمال وجود کم خونی فقر اهن غربالگری بانوان کوهنورد از اهمیت بالایی برخوردار است.
درمان کم خونی فقر اهن می تواند از بروز احتمال ارتفاع زدگی و ابتلا به بیماری حاد ارتفاع جلوگیری کند.
همچنین میتواند در سازگاری با ارتفاع بالا و شرایط هم هوایی کمک کننده باشد. همان طور که می دانید در صورتی که فردی در ارتفاع بالای ۳۰۰۰ متر قرار گیرد به دلیل کمبود اکسیژن محیط، هورمونی از کلیه ها به نام اریتروپویتین ترشح می شود که با تاثیر بر مراکز خون سازی بدن نظیر کلیه ها، طحال و مغز استخوان میزان خون سازی را بیشتر کرده و موجب تحریک خون سازی فعال تری می شود.
در صورتی که بدن فرد با کمبود آهن مواجه باشد یکی از عناصر آهن است به اندازه کافی به این مراکز نرسیده و فرد با کم خونی مواجه بوده و نتیجه پروژه هم هوایی فرد دچار اختلال می شود
به همین دلیل در تمام افرادی که در معرض کم خونی فقر آهن هستند همچنین بانوان و خصوصا اگر در سنین باروری قرار دارند حتما می باست اقدامات پیشگیرانه و تشخیصی آزمایش کم خونی به طور جدی استفاده کرد و در چنین شرایطی است که میتوان از بروز بیماری های حاد ارتفاع و عوارض ان که در مواردی میتوان بسیار خطرناک و جبران ناپذیر باشد جلوگیری کرد.
دکتر حمید مساعدیان
