انجمن پزشکی کوهستان ایران: تابستان فصل گرماست و این گرما می تواند گاهی اوقات برای دوستان کوهنورد دردسر آفرین باشد وذمشکلاتی را برای فرد پیش آورد.
در فصل تابستان قرار داریم. گرمای زیادی که در این موقع از سال وجود دارد گاهی از اوقات میتواند برای کوهنوردان دردسر ساز باشد، پس آشنایی با علائم گرمازدگی و شیوه برخورد با این پدیده می تواند برای دوستان و همنوردان عزیز مفید باشد.
ویژگی های ارتفاع در کوهستانها شامل:
هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع ۶ درجه کاهش دما
هر ۳۰۰ متر افزایش ارتفاع اشعه ماورا بنفش خورشید ۴% افزایش می یابد = بعلت نبود تراکم ابرها و آلودگی هوا.
افزایش خشکی هوا = کاهش آب بدن
دامنه حرارت بدن باید بین ۳۶٫۵ -۳۸٫۵ باشد =بیش از ۲ درجه تفاوت=اختلال عملکرد دستگاهها = احتمال بروز مرگ
در خصوص شرایط افزایش تولید گرما در بدن دو عامل باعث بالا رفتن حرارات بدن می شود که عبارتند از:
بر اثر فعالیت بدن سوخت و ساز مواد غذایی در سلول تا ۱۰ برابر میتواند افزایش یابد.
کاهش جذب محیطی گرما
درباره ی دفع حرارت از بدن برای اینکه گرمای بدن پایین بیاید باید:
دمای محیط کمتر باشد.
عرق کردن موثرترین راه کاهش دمای بدن است که بستگی به عوامل زیر دارد:درجه حرارت محیط، رطوبت، باد، پوشش بدن است.
شرایط گرمازدگی
چه زمانی گرمازدگی اتفاق می افتد:
گرما زدگی بیشتر در دمای بین ۴۰-۴۳ به بالا ایجاد میشود.
احتمال مرگ و میر تا ۹۰% میرسد.
معمولا کم آبی علامت قبلی گرما زدگی است.
در گرمازدگی کار شدید موثر تر از کم آبی است.
استراحت در فواصل معین ودر زیر سایه ومکانهای خنک میتواند از بروز گرمازدگی جلو گیری کند.
اشخاص پیر ، چاق و اطفال و افرادی که به بیماریهای مزمن مثل دیابت واشکال در گردش خون مبتلایند به گرمازدگی حساسترند.
علت بروز گرمازدگی
این عوامل باعث گرمازدگی در کوهستان می شود:
فعالیت شدید در گرما
پوشش زیاد بدن
عدم تعادل گرمایی (حتی در سرما هم احتمال بروز گرما زدگی وجود دارد)
گرمازدگی به سه گروه خفیف – متوسط – شدید تقسیم میشود.
علائم گرمازدگی
سر درد- سر گیجه- منگی- اختلال هوشیاری- توهم – ضعف – اختلال تعادل و تکلم- تشنج- بی اختیاری ادرار و مدفوع- خونریزی بینی(بخاطر خشکی هوا و انبساط عرق محیطی).
در گرما زدگی شدید مصدوم عرق نمی کند=حرارت بالا می رود.
پوست گرم و خشک است.
تنفس سریعتر است تا گرمای اضافی را دفع کند.
شوک مرحله بعدی است.
حتی بیهوشی ناگهانی که ممکن است رخ دهد.
درمان گرمازدگی:
گرمازدگی یک اورژانس واقعی است: باز بودن راه هوایی-انتقال به محل خنک- سرد کردن بدن با ملحفه خیس وهر وسیله مرطوب دیگر،وقتی بیمار در معرض جریان هوای خنک قرار گرفت و دمای بدن به ۳۸ درجه رسید میبایست خنک کردن را متوقف کرد و بعد از اینکه دوباره دما بالا رفت سرد کردن را ادامه میدهیم. برای سرد کردن بدن آب معمولی بهتر از آب خیلی سرد است چون عروق را منقبض می کند.
جلو گیری از گرمازدگی در کوهستان ها:
فعالیت شدید در هوای گرم و مرطوب انجام ندهیم. متناسب لباس بپوشیم.
مایعات کافی بیاشامیم وبه دفعات مکرر. استراحت در محلهای خنک و به تناوب داشته باشیم.