با توجه به ماهیت استقامتی بودن رشته ورزشی کوهنوردی و فعالیتهای مکرر گام برداری و ایستادن های طولانی مدت آن، یکی از آسیب های شایع که در طولانی مدت نمود پیدا خواهد کرد واریس میباشد. لذا جهت پیشگیری از آن موارد ذیل را در نظر داشته باشید.
اغلب افراد مبتلا به واریس، معمولا بیماری زمینه ای ندارند و بدون هیچ دلیل روشنی دچار چنین بیماری می‌شوند. هرچند این بیماری معمولا علامت و یا عارضه خاصی ندارد، ولی برای بعضی افراد از نظر زیبایی مشکل ساز است.
آشنایی با وریدهای طبیعی پا
وریدها، عروق خونی هستند که خون را به قلب بر می‌گردانند. جریان خون از عروق پا بالا می‌رود، به عروق بزرگتر می‌ریزد و نهایتا به سمت قلب حرکت می‌کند.
سه نوع رگ در پاها وجود دارد:
وریدهای سطحی آنهایی هستند که درست در زیر سطح پوست قرار دارند . شما معمولا می‌توانید آنها را ببینید و یا وریدهای سطحی بزرگتر را لمس کنید. همین عروق سطحی پا هستند که ممکن است واریسی شوند.
وریدهای عمقی پا که از لابلای عضلات عبور میکنند. شما نمی توانید آنها را ببینید و یا لمس کنید.
تعداد زیادی عروق ارتباطی (سوراخ) کوچک وجود دارند که خون را از وریدهای سطحی به عروق عمقی منتقل میکنند.همچنین دریچه های یک طرفه ای در درون رگهای بزرگتر و با فواصل مشخص وجود دارند. این دریچه ها از بازگشت خون به سمت عقب (جهت اشتباه) جلوگیری میکنند. هنگامی که ما می‌ایستیم، بین خون موجود در پاها و قلب ما ارتفاع زیادی وجود دارد. جاذبه تمایل دارد که خون را به سمت پایین بکشد، ولی دریچه های وریدی مانع این کار می‌شوند و سبب می‌شوند تا جریان طبیعی خون به سمت قلب ادامه داشته باشد.
مقایسه رگ های طبیعی و رگ های واریسی:
رگهای واریسی
واریس در واقع بخش گشاد شده (بزرگ شده) وریدهاست که درست زیر سطح پوست مخصوصا در پاها قرار گرفته است. آنها اغلب به راحتی دیده می‌شوند، زیرا بزرگ و برجسته هستند. البته اگر شما اضافه وزن داشته باشید، آنها به دلیل پنهان شدن بوسیله بافت چربی زیر پوست، به راحتی قابل مشاهده نخواهند بود.سایر انواع رگهای کوچکتری که ممکن است توجه شما را جلب کنند شامل:شبکه عروقی «شبکه ای از وریدهای کوچک که بسیار نزدیک هم قرار گرفته اند» و عروق عنکبوتی که شبیه الگوی starburst در یک قسمت از پا دیده می‌شوند، می‌باشند. آنها رگهای واریسی واقعی نیستند.
چه چیز باعث واریسی شدن رگها میشود؟
تصور بر این است که دیواره ورید در بعضی قسمتها ضعیف میشود. سپس این بخش ها گشاد شده و برجسته می‌شوند. اگر این اتفاق در نزدیکی دریچه رخ دهد، ممکن است دریچه نیز آسیب دیده و جریان خون به عقب بر گردد. در صورت بروز این اتفاق برای یک دریچه، فشار اضافی در ورید م می‌گردد که باعث گشادتر شدن بخشهای مختلف و درگیری تعداد بیشتری از دریچه ها می‌گرد. سپس خون در ورید متسع جمع شده و ان را برجسته می‌سازد.
توصیه های مهم برای پیشگیری و مراقبت از واریس در اندام‌ها:
از نشستن يا مخصوصا ايستادن طولانی مدت در یک جا بپرهيزيد.
اگر نحوه کار شما به گونه‌ايست که مجبور هستيد مدت زمانی طولانی یکجا و ثابت بی‌حرکت بمانيد، اندام‌های پايينی مانند انگشتان و مچ پاها را مرتب حرکت داده و عضلات آن را منقبض کنيد.
جهت تغییر پوزیشن بدنتان از جا برخيزيد و در اطراف قدم بزنيد.
بصورت مرتب روزی چند مرتبه دراز کشیده و پاها را به مدت چند دقیقه بالاتر از سطح قلب بگذارید.
وضعيت تورم اندام‌های پايينی ناشی از آسیب و بی‌کفايتی سياهرگی، اغلب با استفاده از جوراب‌های مخصوص واريس درمان میشود. اين جوراب‌ها از خارج، روی ساق پا فشار آورده و از تورم شديد که می‌تواند به ضخامت پوست و ايجاد زخم بستر منجر شود، پيشگيری میکنند.
ورزش منظم و تقویت عضلات جهت بالا بردن آمادگی بدنی نيز از اهميت ویژه ای برخوردار است، فعاليت‌هايی مانند: راه رفتن، دوچرخه سواری يا شنا به کاهش فشار در سياه رگها و کاهش ناراحتی های آن کمک میکنند.
انجمن پزشکی کوهستان ایران
