شاید در شیب های کوهستان، تعریق زیاد و خیس شدن لباس هایمان را دیده ایم که فقط محدود به لباس های زیرین نبوده و آب ناشی از تعرق حتی به لباس های میانی و رویی هم رسیده است.
زیر کوله پشتی مان خیس عرق می شود و در پایان برنامه نمک های به جای مانده از عرق بدن نشان از دفع آب زیادی از بدن دارد.
آب بدن از طريق پوست (تعريق)، بخار همراه با بازدم (تنفس)، ادرار و مدفوع، خارج مي شود.
آب مهمترين مايع حيات است. در كوهنوردي هم نقش بسیار مهمی دارد .
درحالت عادي يك انسان به طور متوسط بين يك تا ۴/۱ ليتر آب در شبانه روز مصرف مي نمايد. همانطور که میدانید .فعالیت های ورزشی باعث از دست دادن مقادیر زیادی از آب بدن می شوند. آگاهی ما از دفع آب بدن می تواند اهمیت مصرف آب در فعالیت های کوه نوردی را نشان دهد.
حین ورزش کوهنوردی بدن به سه ليتر آب احتياج دارد.در زمستان به سبب سرمای هوا ممکن است کوهنورد احساس تشنگی نکند .لذا دچار کم آبی یا دی هیدراسیون شود.
مصرف کم آب در کوهستان باعث بروز مشکلات زیر می شود:
• افزایش خطر آسیب سرمایی
• افزایش خستگی
•افزایش اختلال در تصمیم گیری
• افزایش بروز بیماری ارتفاع زدگی ناشی از کمبود اکسیژن
عوارض کم آبی بدن حین کوهنوردی چیست:
مواد محلول در آب معمولی شامل مواد معدنی و عناصر مختلف مانند سدیم، پتاسیم، کلسیم، منیزیوم و بسیاری املاح دیگر می باشد. این الکترولیتها و دیگر مواد مورد نیاز بدن از طریق آب و نوشیدنی های مختلف تامین می شوند. کمبود هر کدام از الکترولیتها و عناصر مختلف می تواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد بدن بویژه در شرایط دشوار همچون ورزش کوهنوردی شوند. در ورزش کوهنوردی با توجه به نوع فعالیت بدنی و نیز حمل کوله پشتی و شرایط محیطی چون گرما، سرما و باد، نیاز بدن به آب بیشتر است.
چگونه حین صعود دچار کم آبی نشویم؟
پیش از شروع صعود با مصرف کافی آب باید بدن در حالت هیدراتاسیون مناسب باشد. این امر با مصرف حداقل نیم لیتر آب طی دو ساعت قبل از شروع صعود امکان پذیر است. با توجه به اینکه معمولا مدت متوالی هر صعود بیش از یک ساعت است در یک شرایط آب و هوایی متعادل و در یک برنامه متوسط و ارتفاع نه چندان زیاد، در هر ۲۰ دقیقه حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ سی سی آب نوشیده شود.
در ورزش کوهنوردی این آب باید حاوی حدود ۴۰ گرم قند (۷-۶ حبه قند) در هر لیتر باشد. همچنین در صورتی که صعود مداوم بیش از ۲ ساعت به طول می انجامد لازم است که حدود ۶ /۰ گرم نمک به هر لیتر این آب اضافه شود.
این ترکیب ضمن تامین مایعات مورد نیاز بدن و جبران آب از دست رفته، مانع خستگی کوهنورد می شود. توصیه می شود پس از پایان صعود و تصمیم برای کمپینگ مایع زیاد و شیرین تر نوشیده شود تا ضمن جبران کمبود آب، روند ترمیم ذخایر گلیکوژن عضلات شروع شده و کوهنورد را برای صعود بعدی در همان برنامه آماده سازد.
آیا نوشیدنی هایی مانند چای قهوه می تواند جایگزین آب شود؟
نوشیدنی ها مانند چای و قهوه با وجود آن که خود حاوی آب هستند اما به عنوان جایگزین آب توصیه نمی شوند چرا که همین نوشیدنی ها نقش مهمی در دفع آب بدن دارند.(چای و قهوه به دلیل داشتن کافئین باعث اختلال در ضربان قلب.بی خوابی و دفع مایعات بدن میشود) لذت نوشیدن چای و قهوه ناشی از گرم شدن و رفع خستگی لحظه ایست.
در چه محل هایی می توانیم آب آشامیدنی تهییه نماییم؟
در مسيرهاي كوهنوردي، چراگاهها و گوسفند سراهاي زيادي وجود دارند، هنگام تهيه آب دقت كنيد كه آيا آبي كه براي نوشيدن بر مي داريد در نزديكي محل چراي گوسفند ان قرار دارد و دام از آن آب مي نوشد يا نه؟ چنانچه شك و ترديدي دراين مورد وجود دارد، بهتر است كه راه را كمي ادامه داد و از جاي مطمئن تري آب برداشت. در صورت آلوده بودن آب، خطر ابتلا به بيماريهاي روده اي و انگلي وجود دارد آب را مي توان در بطريهاي نوشابه حمل و استفاده نمود و بايد مواظب بود كه هنگام بازگشت اين بطريها در طبيعت رها نشوند.
نوشيدن آب يا ساير مايعات در حين ورزش بر خلاف تصور رايج باعث گرفتگي معده يا سنگيني ورزشكار نمي شود، بايد درحين تمرين و مسابقه از مايعات استفاده كنيد.
توجه
آب ناشی از ذوب برف و یخ به علت منیزیم زیاد باعث اسهال میشود.
آب چشمه را باید آلوده تلقی کرد مگر اینکه مطمئن باشید چشمه که از آب آن استفاده می کنید حداقل ۱۵ متر از زیر زمین میگذرد.
