یکی از تمرینهای موثر هیمالیانوردی، تمرین کمبود اکسیژن نام دارد.
علت اصلی آغاز روند همهوایی، کمبود اکسیژن در ارتفاعات است. از سوی دیگر پژوهشها نشان دادهاند که سیگاریها در مقایسه با دیگران، گلبولهای قرمز بیشتری دارند و در ارتفاع از همهوایی نسبی برخوردارند.
توجه به این دو موضوع، موجب پیدایش تمرینهای کمبود اکسیژن در میان هیمالیانوردان گردید و این تمرین ها، انقلابی در صعودهای بلند پدید آورد.
امروزه شاهد صعودهای بسیار سریعی در هیمالیا هستیم که با مفهوم سنتی همهوایی، به هیچ روی قابل توجیه نیست.
یکی از عواملی که چنین صعودهای سریع و بیمقدمهای را ممکن می سازد، تمرین کمبود اکسیژن است که بخشی جدایی ناپذیر از تمرینهای روزانه کوهنوردان برتر جهان شده است.
البته این کوهنوردان دست به تمرین های نوظهور و ناشناخته نمیزنند بلکه همان ورزشهای کمکی مورد استفاده سایر کوهنوردان را به کار میگیرند که شامل دویدن، شنا کردن و دوچرخه سواری است.
تنها تفاوت در چگونگی تنفس ضمن تمرین است. در تمرین کمبود اکسیژن، کوهنورد بهطور آگاهانه و هدفمند طوری نفس میکشد که بدنش با کمبود اکسیژن ملایم و نامحسوسی رودررو شود.
مثلا اگر از دویدن به عنوان ورزش کمکی بهره میگیرد ضمن روندی بلند، سرعت تنفس خود را کمکم پایین میآورد به نحوی که اکسیژن دریافتی وی در ضمن تمرین، همواره کمی پایینتر از میزان مورد نیاز بدنش باشد.
بدلیل تماس پوست چه بطور تماس مستقیم کوهنوردان با گیاهان در طبیعت چه از طریق مالیدن دست آلوده به عوامل حساسیت زا به صورت، چشم یا سایر نقاط بدن حساسیت ایجاد میشود.
البته فرایند ایجاد این نوع از حساسیت با مورد بالا متفاوت است بدین صورت که بجای ترشح هیستامین و.... خود سلولهای دفاعی مستقیم درگیرند بنابر این سرعت بروز و روند شکل گیری بیماری کند تر است.
خارش، قرمزی پوست و بروز تاول از مهمترین علایم ان است. کوهنوردان بایستی این علایم را از سوزش پوست در اثر تابش افتاب تند کوه و تاثیرات اشعه UV تفریق دهند. پس جهت جلوگیری بایستی کوهنورد با پوشیدن لباس استین بلند و پرهیز از دست زدن به گیاهان ناشناس شانس ابتلا را کاهش دهد همچنین دست آلوده ی خود را به سایر نقاط بدن همچون چشم و صورت نزند.
درمان: در موارد خفیف مالیدن پمادهای ضدالتهاب استروئیدی مفید است اما در موارد شدید بایستی کورتونهای خوراکی همچون قرص پردنیزولون مصرف شود.۳۰الی۴۰ میلی گرم پردنیزولون خوراکی یکبار در روز برای مدت ۳الی۴روز کفایت میکند.
کوه در زمستان جلوهای پرشکوه و دیدنی دارد، اما وای اگر آن روی تند خویاش بالا بیاید! هیچ کس نمیتواند بگوید که "کوه مرا دوست دارد و آزارم نمیدهد". در واقع کوه همه را دوست دارد و زیبایی و نعمتهای خود را به همگان چه پا بر آن بگذارد یا نه – ارزانی میدارد، اما او به راه خود میرود و معصومیت آن خالی از خصلت وحشیانه و خشن نیست. «جوری کوکوشکا» (کوهنورد اعجوبهای که اندک زمانی پس از «رینهولد مسنر» موفق به صعود 14 قلهی بالای هشت هزار متر شد در مدتی بسیار کمتر از مسنر، به جز اولین هشت هزارمتری خود، بقیه را در زمستان یا از مسیرهای نو صعود کرد) گفته بود که کوهها با او مهربانند. ولی او در سال 1989 در برنامه صعود جبهه جنوبی «لوتسه» سقوط کرد و کشته شد.
ذوق و دیدن ستیغها و دامنههای پربرف و اشتیاق درگیری با مشکلات، نمیتواند جایگزین تمرینهایی که لازمه روبهرو شدن با شرایط سخت زمستانی است بشود، برای داشتن یک صعود زمستانی خوب، باید مسیر را در تابستان صعود کرده باشید و یا دست کم اطلاعات مسیر مورد نظر را خوب جمع کرده باشید و کوهنوردی مشابه را در جاهای دیگر به انجام رسانده باشید.
برای یادگیری کوهنوردی به ویژه ریزهکاریهای کار فنی و زمستانی، هیچجا بهتر از گروهها و باشگاههای کوهنوردی نیست. در این جاها میتوان از تجربه دیگران برخوردار شد، با دیدن کارهای دیگران انگیزه یافت، برای اجرای برنامه خود «پا» پیدا کرد و با تأثیر «هم نیروزایی»، synergic ، کار گروهی به توانی بالاتر از جمع سادهی تواناییهای فردی دست یافت. حتی کسانی که کارهای برجسته انفرادی انجام دادهاند (برای مثال در ایران؛ زنده یاد جلال فروزان و محمد نوری) دانش و تجربه خود را در جریان کار گروهی و در گروههای کوهنوردی به دست آوردهاند. این افراد پس از رسیدن به حدی از قابلیت، ممکن است به دلایلی و در چند روز کاری هم به برنامه های انفرادی دست بزنند.
چند نکته:
کوهنوردی یک روش زندگی است. روشی که در آن یک سیب بین همه اعضاء گروه تقسیم می شود. روشی که در آن قوی ترین عضو گروه به پای ضعیف ترین راه می رود. راهی که رقابت ندارد راهی که به رهروانش حقوق نمی دهند و ایشان را نیازی به سوت و کف مشوقان در قله نیست. ناجی بی منت یکدیگرند. گروه می سازنند تا دل جوانان به سنگ بند کنند تا به ننگ بند نشود. مزدشان معراج روح است و تشویق شان نوازش باد. قانون شان عشق است و قانون گذارشان معشوق.
روز کوهنورد را تبریک عرض می نماییم.