کوهنوردی فقط یک ورزش نیست، بلکه روشی است برای زندگی. این ورزش محدودیتهای آمادگی جسمانی و روانی خود را دارد. کوهنوردی فعالیتی است که نیاز به مقدار زیادی انرژی و تنفس بطور عادی دارد اما در ارتفاع بالا بدن به سختی میتواند اکسیژن کافی را به ارگانیسمهای بدن عرضه کند. بدین صورت که هرچه ارتفاع بیشتر میشود هوا رقیقتر و در نتیجه تنفس سختر میشود. بنابراین، آنچه که میتواند ریهها ما را برای تامین اکسیژن در بالا رفتن آماده سازد تمرینات و تکنیکهای ویژه است.
در ارتفاع بالا، سرعت تنفس باید سریع باشد به طوری که بدن اکسیژن کافی خون را تامین کند. اگر بازدم به طور معمول باشد، سرعت تنفس سقوط خواهد کرد و شروع به نفس نفس زدن خواهیم کرد. (این عمل باعث از دست دادن انرژی میشود.) بنابراین تمرین تنفس با فشار در صورتی که به طور مداوم و سریع انجام شود کمک مناسبی برای کوهنورد میباشد.
کوهنورد با تجربه میتواند به سرعت به یک محیط کم اکسیژن وفق پیدا کند. نوشیدن مقدار زیادی آب در هنگام صعود، به عنوان مایع کنترل سطح اسیدیته در خون، ما را قادر میسازد که اکسیژن بیشتری در خون حفظ کنیم.
در افراد معمولی مشکلی که وجود دارد عمل نکردن درصد زیادی از کیسههای هوای داخل ششهاست. به همین خاطر این افراد زمانی که مجبور میشوند یک فعالیت سنگین انجام دهند سریع به نفس زدن میافتند. اما یک ورزشکار حرفهای در هر بار تنفس اکسیژن بیشتری به بدن میرساند، کمتر به نفس زدن میافتد.
چگونه این کیسههای غیرفعال را به فعالیت وادار کنیم؟
باز کردن این کیسهها داستان مفصلی دارد. یک سری از ورزشهای هوازی و سنگین، تمرینهای روزانه و مرتبی برای باز کردن و باز نگه داشتن این کیسهها وجود دارند. بهترین کار این است با یک مربی مشورت نمایید و طبق برنامه عمل کنید.
دویدن یکی از بهترین اشکال ورزش است. این سیستم قلبی و عروقی شما را تحت فشار قرار می دهد تا سخت تر کار کند ، این کار باعث می شود عضله قلب شما قوی تر و کارآمد تر شود . پاهای شما را تقویت می کند ، به بازوها ، گردن ، پشت ، باسن
و ستون فقرات کمک می کند.
دویدن نیز یک تمرین عجیب است. هنگامی که درست انجام شود ، با سرعت کالری بیشتری از راه رفتن می سوزاند.
دلایلی که هنگام دویدن خسته می شویم عبارتند از:
عضالت ما از لرزش پاهای ما که همیشه به زمین برخورد می کنند خسته می شوند.
عضالت بین دنده ای ما از بلند کردن دیافراگم خسته می شوند ، بنابراین می توانیم نفس عمیق تری بکشیم.
ما از تمام سوخت موجود در بدن استفاده می کنیم.
ما قادر به دریافت اکسیژن کافی در عضالت نیستیم تا آنها بتوانند به درستی کار کنند.
سیستم قلبی عروقی ما قادر به مقابله با بار نیست و جریان خون به عضالت محدود شده است.
عضلات ما در اهداف متقابل با یکدیگر کار می کنند و ناکارآمدی انرژی بزرگی ایجاد می کنند که باعث می شود کار سخت تر شود.
"انجمن جهانی پزشکان صلح و سلامت"، پژوهشی را با عنوان "پاها را قوی نگه دارید!" منتشر کرده است که بسیار تاملبرانگیز است. در زیر، چکیدهی نتایج این پژوهش را باهم بخوانیم:
هنگام پيری حتا پاهای ما باید همچنان محکم بمانند، در دوران پيری نباید از سفید شدن مو یا افتادگی پوست و يا چین و چروک چهره نگران باشیم، اما از ضعیف شدن پاها بايد هراس داشت. از نظر پزشکان، یکی از نشانههای طول عمر بیشتر "عضلههای قوی پا" هستند که پزشکان نیز به این موضوع تاکید میکنند که اگر پاها را به مدت دو هفته حرکت ندهید، قدرت پاها به اندازهی 10 سال کاهش مییابند!
در یک پژوهش علمی در دانشگاه کپنهاگ، پایتخت کشور دانمارک، پزشکان نشان دادهاند که چه پیر و چه جوان، اگر دو هفته بیتحرک بمانند، قدرت عضلهی پا به یکسوم، کاهش مییابد که معادل 20 سال پیر شدن است! با ضعیف شدن عضلههای پا، حتی اگر پس از بیتحرکی، تمرینهای توانبخشی انجام دهید، برای بهبودی نیاز به مدت زمان زیادی است. بنابراین، انجام ورزشهای منظم و مناسب مانند پیادهروی، بسیار مهم و موثر است.
فشار کل بدن همواره روی پاهای آدمی است. پاها ستونهایی هستند که بار كل بدن انسان را به دوش میکشند. 50 درصد از استخوانها و 50 درصد از عضلههای بدن انسان در دو پا قرار دارند. بزرگترین و محکمترین مفاصل و استخوانهای بدن نیز در پاها هستند. "استخوانهای قوی"، "عضلههای قوی" و "مفاصل انعطافپذیر"، سه پارامتر کلیدی و مهم هستند که بار بدن انسان را بر دوش میکشند.
70 درصد فعالیت انسان و مصرف انرژی در طول زندگی فرد، توسط دو پا انجام میشود. آيا میدانستيد كه رانهای یک جوان، توان کافی برای بلند کردن یک اتومبيل کوچک را دارند؟!
پاها مرکز حرکت بدن هستند، در هر دو پا 50 درصد از سلسلهی اعصاب و 50 درصد از رگهای خونی قرار دارند و 50 درصد از خون از طریق آنها جریان دارد. در واقع، این یک شبکهی بزرگ گردش خون است که كل بدن را به یکدیگر پیوند میدهد. در نتیجه، آنگاه که پاها سالم هستند، خون به نرمی جریان مییابد، بنابراین كسانی که عضلههای پای قوی دارند، به یقین قلب قوی نیز دارند.
در ابتدا استاندارد اروپایی EN-13089 حداقل نکات قابل ملاحظه در مقوله ایمنی را برای کلنگهای مورد استفاده در کوهنوردی ارائه کرد و سپس استاندارد UIAA-152 به آن چیزهایی (مثل ضوابط لازم برای بند) افزود. از نظر مقاومتی دو طبقه بندی B و T موجود است که حروف اول کلمات پایه و فنی به زبان لاتین بوده و برای معرفی ویژگیهای دسته و تیغه (نوک) کلنگ (بصورت جداگانه) می باشد علامت مشخصه این طبقه بندی، همان حروف در داخل یک دایره است. بطور کلی نوع فنی قویتر بوده و بیشتر برای شیبهای زیاد یخ (وسنگ) و نوع پایه برای عبور از یخچالها و درگیری با برف و یخ در شیبهای معمولی است. تیغه (نوک) کلیه تبرهای یخ جهت یخنوردی از نوع فنی (با علامت مشخصه T) می باشند ولی کلنگها هم از نوع فنی (با علامت مشخصه T) و هم از نوع پایه (با علامت مشخصه B) که آنها را کمی گیج کننده می کند. تیغه های نوع فنی سنگینتر و قویتر بوده و برای صعودهای ترکیبی طراحی شده اند اما برای یخنوردی نیز مناسبند. تیغه های نوع پایه نازکتر بوده و صرفا برای یخ خالص مناسب است. مطابق استاندارد طول 50 سانتیمتر از بدنه نوع پایه حداقل بایستی نیروی ۵/۲کیلو نیوتن را تحمل کند و این عدد برای نوع فنی به 5/3 کیلو نیوتن افزایش می یابد.
آسیبها:
در حال حاضر بسیاری از کلنگها (مخصوصا تبرهای یخ و کلنگهای اسکاتلندی) را بصورت مدوله ارائه می کنند تا تعویض قسمتهای آسیب دیده به راحتی امکانپذیر باشد. این قسمتها بوسیله پیچ یا پرچ به هم دیگر متصل شده اند. از آنجا که تبرهای یخ و کلنگهای اسکاتلندی فشار بیشتری نسبت به بقیه تحمل می کنند آسیبهای بیشتری را نیز متحمل می شوند و بیشترین آسیبها در صعودهای ترکیبی وارد می شود. شاید بتوان تا 30 آسیب دیدگی را برای آنها برشمرد. این آسیب دیدگیها را می توان به صورت ذیل طبقه بندی کرد:
– خم شدن سر کلنگ: نزدیک به نوک به علت فشار زیاد و مخصوصا هنگامی بوجود می آید که نوک (سهوا) بر سنگ فرود آید.
– تاب خوردگی سرکلنگ: بیشتر نزدیک به نوک بوجود می آید و بعضا باعث شکستن قسمتی از نوک کلنگ می گردد. دلیل آن فشار زیاد ناشی از اهرم شدن جانبی کلنگ می باشد. این شایعترین نوع آسیب دیدگی است و دلیل آن هم این نکته می باشد که این نیروها در استاندارد مد نظر قرار نگرفته شده اند (استفاده نادرست از کلنگ).
– شکستگی سر کلنگ از سوراخهای پیچ در کلنگهای مدوله