چنانچه يك روش كوه پيمايي بسيار مهم را خواسته باشيم تعيين كنيم كه بر اساس آن سرعت راه پيما تنظيم و انرژي ذخيره و به طور متعادل مصرف گردد آن روش قدم برداشتن توأم با استراحت مي باشد.
راه پيمايي در كوهستان همراه با صرف انرژي زياد است لذا پا و ششها احتياج به يك زمان كوتاه استراحت در خلال حركت پيدا مي كنند.
در قدم آهسته همان طور كه در هر گام يك لحظه و مكث وجود دارد، تعداد تنفس مي بايد با اين جريان تطبيق داده شود.پلنگچال
به طور مثال در شرايط معمولي هر سه يا چهار گام يك عمل دم و هر سه يا چهار گام ديگر با عمل بازدم هماهنگ مي گردد، گامها سريعتر از ريه هاي شخص عمل مي كند و در واقع گامها بايد در مكث بوجود آمده استراحت كنند لكن در ارتفاعاتي كه هوا رقيق است ريه ها احتياج به مكث دارند و در ازاء هر دو، سه، يا پنج نفس يك قدم برداشته مي شود.
در ارتفاعات بالا كوه نوردان مي بايد آگاهانه نفس عميق و سريع و پشت سر هم بكشند در ارتفاعات پايين عضله هاي پا هستند كه احتياج به زمان بيشتري جهت كسب انرژي دارند. يك عامل مهم در راه پيمايي توأم با استراحت، هماهنگي فكري و روحي مي باشد. وقتي كه قله همانطور دور و غيرقابل دسترس به نظر مي رسد.
شخص مي بايد به اين روش اعتماد نمايد كه مسافتهاي باقي مانده را به كندي ولي پيوسته پشت سر بگذارد.
در اين نوع حركت گامها مي بايد آهسته تر از مواقع معمولي برداشته شود، به نحوي كه نفس كشيدن مانع صحبت كردن نشود.
مصرف مایعات یکی از اصلیترین بخشهای رژیم غذایی است که بسیاری از کوهنوردان و سنگنوردان اهمیتی به آن نمیدهند. چند نشانه که نیاز به مصرف بیشتر آب را نشان میدهند عبارتند از:
_تنفس عمیق با سرعت زیاد
_افزایش ادرار در اثر بالا رفتن ارتفاع و هوای سرد
_عرق کردن در اثر فعالیت زیاد (در ارتفاع و هوای گرم این مورد چندبرابر میشود)
_استفراغ در اثر ارتفاع زدگی
_داشتن اسهال
در صورت وجود هرکدام از شرایط بالا شما نیاز به مصرف بیشتر آب دارید، آب را جرعه جرعه و مداوم در طول روز مصرف کنید. کوهنوردان و سنگنوردان باید یک برنامه منظم برای مصرف مایعات خود در نظر بگیرند. کیسههای آب به شما این امکان را میدهند که حین حرکت مایعات بنوشید، استفاده از کاورهای مناسب کیسه و لوله محفظه برای جلوگیری از یخزدگی نیز الزامی است.
در هوای سرد کوهنوردان باید با حمل اجاق مناسب هر ده ساعت 3 لیتر آب بجوشانند تا سطح مایعات خود را در حد نرمال حفظ کنند. اگر از برف و یخ برای تامین آب استفاده میکنید حتما مواد معدنی کافی به آن بیفزایید چرا که برف و یخ دارای سطح پایینی از مواد معدنی هستند. زمان و مکان مصرف وعدههای غذایی و مایعات باید در برنامهریزی اولیه پیش بینی شوند . به این نکته توجه کنید که قبل از خواب حتما به اندازه کافی مایعات مصرف کنید.
خواب آلودگی در ارتفاع یکی از علائم و نشانه های مهم و خطرناک در ورزش کوهنوردی می باشد.
عوامل مختلفی می تواند باعث بروز خواب آلودگی در هنگام کوهنوردی باشد که بعضا می تواند علامت خطری جدی و هشدار دهنده باشد. علامتی که گاها خود کوهنورد به آن بی توجه بوده و آگاهی به وضعیت خطرناک خود ندارد و بمرور زمان به مرحله خطرناکی از عدم آگاهی به زمان ومکان می رسد. این وضعیت پیش از اینکه برای خود کوهنورد جلب توجه کند می تواند هشداری جدی برای سایر همنوردان باشد وشرایط را لحظه به لحظه بحرانی تر شود. شاید بارها در طی صعود به ارتفاعات چه بصورت انفرادی وچه بصورت گروهی ،خود یا همنوردتان دچار چنین حالتی شده اید که می تواند شرایط را تا مرحله خطرناک یا اصطلاحا "خواب مرگ" پیش ببرد.
توجه به علل بروز خواب آلودگی در کوهنوردی می تواند از بروز حادثه یا فاجعه ای جدی جلوگیری کند. این امر باید بیشر متوجه سرپرست یا پزشک تیم باشد. شرایط صعود خصوصا در ساعات متوالی صعود در یک روز و درنزدیکی قله می تواند پیش زمینه فاجعه ای غیر قابل جبران و تا حد مرگ باشد.
اگر یک فرد در زمان انجام یک مسئولیت، از قبیل راهنمایی تیم یا تهیه تدارکات برنامه، تصمیم اشتباهی اتخاذ کند یا عمل اشتباهی مرتکب شود و عامل بروز یک حادثه منجر به صدمات جانی باشد چه مسئولیتی از لحاظ قانونی متوجه او میشود؟
قبل از وارد شدن به بحث، لازم میدانم یادآوری کنم که اصولا وقتی از مسئولیتها صحبت میکنیم و بهویژه مسئولیتهای کیفری، ممکن است این مقوله موجب ترسانده شدن افراد از قبول مسئولیت در تیم گردد در حالیکه باید یادآوری کنیم که در انجام کارهایی مثل رانندگی هم هر آن احتمال بروز حادثه و درنتیجه ایجاد مسئولیت کیفری وجود دارد و این امر مانع از رغبت افراد به انجام آن کارها نمیشود، برعکس آگاهی از قوانین به ما اعتماد بهنفس بیشتری برای حرکت میدهد.
و اصولا ما دوست داریم و نیازمند آن هستیم که بدانیم با قبول یک سمت در یک برنامه کوهنوردی، دامنه مسئولیت ما تا کجا کشیده میشود؟
اما برای رسیدن به پاسخ این سوال قادر به ارایه یک جواب کلی و قطعی نیستیم. چرا که بررسی مسئولیت کیفری افراد در یک حادثه نیاز به بررسی میزان تاثیر او در شکلگیری آن حادثه دارد.
طبق قانون مجازات اسلامی خسارات ناشی از یک حادثه ورزشی جرم محسوب نمیشود به شرط اینکه این حادثه ناشی از تخلف از مقررات آن ورزش نباشد. بند سوم ماده 59
در اینجا یک مساله مهم مطرح میشود. این که چگونه میتوانیم عملکرد یک عضو تیم را خارج از مقررات ورزش کوهنوردی تلقی کنیم در حالیکه در این ورزش نسبت به ورزشهای دیگر کمتر امکان تدوین مقررات معین وجود دارد.
برای حل این مساله ابتدا حوادث کوهنوردی را به دو گروه عمده تقسیم میکنیم: