مصرف مایعات یکی از اصلیترین بخشهای رژیم غذایی است که بسیاری از کوهنوردان و سنگنوردان اهمیتی به آن نمیدهند. چند نشانه که نیاز به مصرف بیشتر آب را نشان میدهند عبارتند از:
_تنفس عمیق با سرعت زیاد
_افزایش ادرار در اثر بالا رفتن ارتفاع و هوای سرد
_عرق کردن در اثر فعالیت زیاد (در ارتفاع و هوای گرم این مورد چندبرابر میشود)
_استفراغ در اثر ارتفاع زدگی
_داشتن اسهال
در صورت وجود هرکدام از شرایط بالا شما نیاز به مصرف بیشتر آب دارید، آب را جرعه جرعه و مداوم در طول روز مصرف کنید. کوهنوردان و سنگنوردان باید یک برنامه منظم برای مصرف مایعات خود در نظر بگیرند. کیسههای آب به شما این امکان را میدهند که حین حرکت مایعات بنوشید، استفاده از کاورهای مناسب کیسه و لوله محفظه برای جلوگیری از یخزدگی نیز الزامی است.
در هوای سرد کوهنوردان باید با حمل اجاق مناسب هر ده ساعت 3 لیتر آب بجوشانند تا سطح مایعات خود را در حد نرمال حفظ کنند. اگر از برف و یخ برای تامین آب استفاده میکنید حتما مواد معدنی کافی به آن بیفزایید چرا که برف و یخ دارای سطح پایینی از مواد معدنی هستند. زمان و مکان مصرف وعدههای غذایی و مایعات باید در برنامهریزی اولیه پیش بینی شوند . به این نکته توجه کنید که قبل از خواب حتما به اندازه کافی مایعات مصرف کنید.
خواب آلودگی در ارتفاع یکی از علائم و نشانه های مهم و خطرناک در ورزش کوهنوردی می باشد.
عوامل مختلفی می تواند باعث بروز خواب آلودگی در هنگام کوهنوردی باشد که بعضا می تواند علامت خطری جدی و هشدار دهنده باشد. علامتی که گاها خود کوهنورد به آن بی توجه بوده و آگاهی به وضعیت خطرناک خود ندارد و بمرور زمان به مرحله خطرناکی از عدم آگاهی به زمان ومکان می رسد. این وضعیت پیش از اینکه برای خود کوهنورد جلب توجه کند می تواند هشداری جدی برای سایر همنوردان باشد وشرایط را لحظه به لحظه بحرانی تر شود. شاید بارها در طی صعود به ارتفاعات چه بصورت انفرادی وچه بصورت گروهی ،خود یا همنوردتان دچار چنین حالتی شده اید که می تواند شرایط را تا مرحله خطرناک یا اصطلاحا "خواب مرگ" پیش ببرد.
توجه به علل بروز خواب آلودگی در کوهنوردی می تواند از بروز حادثه یا فاجعه ای جدی جلوگیری کند. این امر باید بیشر متوجه سرپرست یا پزشک تیم باشد. شرایط صعود خصوصا در ساعات متوالی صعود در یک روز و درنزدیکی قله می تواند پیش زمینه فاجعه ای غیر قابل جبران و تا حد مرگ باشد.
اگر یک فرد در زمان انجام یک مسئولیت، از قبیل راهنمایی تیم یا تهیه تدارکات برنامه، تصمیم اشتباهی اتخاذ کند یا عمل اشتباهی مرتکب شود و عامل بروز یک حادثه منجر به صدمات جانی باشد چه مسئولیتی از لحاظ قانونی متوجه او میشود؟
قبل از وارد شدن به بحث، لازم میدانم یادآوری کنم که اصولا وقتی از مسئولیتها صحبت میکنیم و بهویژه مسئولیتهای کیفری، ممکن است این مقوله موجب ترسانده شدن افراد از قبول مسئولیت در تیم گردد در حالیکه باید یادآوری کنیم که در انجام کارهایی مثل رانندگی هم هر آن احتمال بروز حادثه و درنتیجه ایجاد مسئولیت کیفری وجود دارد و این امر مانع از رغبت افراد به انجام آن کارها نمیشود، برعکس آگاهی از قوانین به ما اعتماد بهنفس بیشتری برای حرکت میدهد.
و اصولا ما دوست داریم و نیازمند آن هستیم که بدانیم با قبول یک سمت در یک برنامه کوهنوردی، دامنه مسئولیت ما تا کجا کشیده میشود؟
اما برای رسیدن به پاسخ این سوال قادر به ارایه یک جواب کلی و قطعی نیستیم. چرا که بررسی مسئولیت کیفری افراد در یک حادثه نیاز به بررسی میزان تاثیر او در شکلگیری آن حادثه دارد.
طبق قانون مجازات اسلامی خسارات ناشی از یک حادثه ورزشی جرم محسوب نمیشود به شرط اینکه این حادثه ناشی از تخلف از مقررات آن ورزش نباشد. بند سوم ماده 59
در اینجا یک مساله مهم مطرح میشود. این که چگونه میتوانیم عملکرد یک عضو تیم را خارج از مقررات ورزش کوهنوردی تلقی کنیم در حالیکه در این ورزش نسبت به ورزشهای دیگر کمتر امکان تدوین مقررات معین وجود دارد.
برای حل این مساله ابتدا حوادث کوهنوردی را به دو گروه عمده تقسیم میکنیم:
بالا رفتن درجه حرارت بدن یا Hyperthermia/هایپر ترمی، یک طیف از علایم بالینی است که به علت عدم توانایی بدن در دفع گرما و افزایش دمای درونی بدن تا حدود چهل درجه سانتیگراد که به علت فعالیت شدید یا گرمای هوا ایجاد میشود. به عبارت دیگر گرمازدگی به هم خوردن تعادل در مکانیسمهای تنظیم دمایی بدن است و تولید گرما در بدن، بعلت افزایش شدید حرارت محیط در کنار فعالیت شدید و ناتوانی در دفع حرارتِ ایجاد شده است.
قبل از اینکه نحوه تشخیص، درمان و محدود کردن اثرات گرما را بررسی کنیم ، بیایید فرق بین heat exhaustion که ترجمه آن به گرما گرفتگی و heat stroke که همان گرمازدگی است را تفکیک کنیم.
تمایز بین این دو مشخص نیست، اما باید علائم هر یک از آنها مورد بررسی قرار گیرد.
گرما گرفتگی بیماری ناشی از گرما خفیف تا متوسط به دلیل قرار گرفتن در معرض گرمای محیطی زیاد یا ورزش بدنی شدید. دمای بدن ممکن است طبیعی باشد. ولی معمولا دمای بدن بیشتر از ۳۷ ولی کمتر از ۴۰ درجه است.
علائم گرماگرفتگی شامل تعریق زیاد ، پوست خنک مرطوب ، نبض ضعیف سریع ، حالت تهوع یا استفراغ ، احساس سرگیجه با سردرد و شاید غش کردن است.
برای درمان گرما گرفتگی ، هر چه سریعتر به سایه بروید ، لباس را آزاد کنید ، بدن را برای خنک شدن مرطوب کنید ، و آب بخورید یا تکه های یخ بخورید. اگر علائم شما به سمت گرمازدگی پیشرفت کند ، از پزشک کمک بگیرید.
گرمازدگی بیماری ناشی از گرما شدید با درجه حرارت > 40 و نوسانات سطح هوشیاری مانند وضعیت روانی تغییر یافته (انسفالوپاتی) ، تشنج یا کما است.
"علائم گرمازدگی شامل تب ، پوست قرمز داغ ، نبض تند و سریع ، سردرد شدید ، تهوع یا استفراغ ،گیجی یا کاهش سطح هوشیاری است." اگر شما یا یکی از هم -سواران شما در حال تجربه یكی از این علائم هست ، درمان ساده است: اول با اورژانس تماس بگیرید.
فرد را به سمت سایه حرکت دهید ، بدن را با آب خیس کنید یا در حمام یخ غوطهور کنید، غذا یا آب ندهید ، توجه کنید این یک فوریت پزشکی است.
همانطور که گفته شد ، خطوط بین گرماگرفتگی و گرمازدگی کمی مبهم است ، بنابراین اگر مطمئن نیستید که کدام یک را تجربه می کنید ، همیشه مطمئن تر است که از طرف احتیاط وارد شوید و سریعاً با یک متخصص تماس بگیرید.
️یکی از اتفاقات بد در دوچرخه سواری،کم ابی بدن و گرما زدگی است که میتواد روز شما را خراب کند.
️بالا رفتن دما در بدن، به علت افزایش شدید حرارت محیط و ناتوانی در دفع حرارتِ ایجاد شده با مکانیسمهای طبیعی خنک کننده بدن همچون ادرار، مدفوع و تعریق باعث گرمازدگی میشود.
️در هنگام دوچرخه سواری در فصل گرم باید ۷ نکته را رعایت کنیم:
۱)صبح زود یا عصر شروع کنیم.
۲)اهسته و پیوسته رکاب بزنیم.
۳)لباس مناسب بپوشیم.
۴)بدن خود را با ریختن آب خنک و مرطوب کنیم.
۵)از ضد آفتاب استفاده کنیم.