کوهنوردی فعالیتی پر طرفدار در سراسر جهان است. ازجمله جذابیت ها و ا نگیزه های موجود در این رشته از فعالیت ها، تامین سلامت، شادابی، ارتباط با طبیعت، انگیزه های اجتماعی و در نهایت لذت کشف و ماجراجویی است.لذت بردن از آن نیاز به رعایت اصول و مقرراتی دارد که رعایت هر یک از آنها در تندرستی و سلامتی کوهنورد بسیار موثر است.
قدم برداشتن آهسته و متعادل، احتیاج به استراحت ثابت و ایستای کمتری پیدا می نماید و بسیار بهتر از قدم برداشتن سریعی است که مستلزم تعداد استراحت بیشتری می باشد یک کوهنورد می باید بدون نیاز به استراحت، لااقل برای مدت یک ساعت راه پیمایی نمودن بتواند بر روی شیبهای تند با هماهنگی قدم برداشته و تنفس خود را کنترل نماید. یک نفر مبتدی نباید بیشتر از ده کیلومتر در روز راه پیمایی نماید مخصوصاً در شرایطی که ارتفاع بیشتر از 1500 متر بابه طور مثال در شرایط معمولی هر سه یا چهار گام یک عمل دم و هر سه یا چهار گام دیگر با عمل بازدم هماهنگ می گردد، در این مثال گامها سریعتر از ریه های شخص عمل می کند و در واقع گامها باید در مکث بوجود آمده استراحت کنند لکن در ارتفاعاتی که هوا رقیق است ریه ها احتیاج به مکث دارند و در ازاء هر دو، سه، یا پنج نفس یک قدم برداشته می شود.
تقسیم انرژی در کوهنوردی
- دسته: مطالب
یکی از مهم ترین مسائل در کوهستان حفظ نیرو و ذخیره انرژی موجود در بدن است. کوهنوردان باید انرژی خود را به سه قسمت انرژی صعود، انرژی فرود و انرژی ذخیره تقسیم کنند و در هنگام حرکت گامی ثابت و یکنواخت داشته باشند.
بدون آن که توقفی داشته باشید یا بدنتان عرق کند. در سر بالایی ها از تند رفتن خودداری کنید و در شیب های تند در موقع بالا رفتن و حتی پایین آمدن با قدم های کوتاه و به صورت مارپیچ ( زیگزاگ ) حرکت کنید. توضیح اینکه این روش زیگزاگ فقط برای صعود و فرود در مکان هایی مناسب است که برف زیاد ندارند، برفی که خطر ریزش بهمن نداشته باشد.
در موقع حرکت ، متناسب با شیب مسیر قدم بردارید تا دچار کشیدگی عضلات پا نشوید و نیز تعادل بدن شما به هم نخورد و فشار به ریه و قلب کمتر شود. طول قدم ها متناسب با زیاد شدن شیب و سختی مسیر باید کوتاهتر باشد و با فاصله نزدیک تر به زمین برداشته شود.در بعضی از شیب ها که به علت لغزندگی یا سطح اتکای کمتر امکان گذاشتن تمام پا وجود ندارد، می توان با پنجه یا کنار پا صعود کرد. در شیب هایی که امکان گذاشتن تمامی کف کفش به روی زمین وجود دارد ،پایتان را کاملا تخت بگذارید ،چرا که حرکت روی پنجه پا بصورت مداوم ،خصوصأ با وجود کوله سنگین، عظلات پا را خسته می کند.
در موقع حرکت لباس زیاد نپوشید، زیرا گرمای زیاد کارآیی و قدرت بدن را کاهش می دهد. همیشه حدود سه الی چهار متر جلوی پایتان را زیر نظر داشته باشید تا پایتان به طور خودکار جای مناسب را پیدا کند.
- باتوم ها در ازای هر ساعت فعالیت کوهنوردی چندین تن وزن را از روی اندام تحتانی به دستها منتقل
میکنند. و در ازای یک روز فعالیت سنگین کوهنوردی حدود ۰۳ تن وزن وفشار را از روی زانوهای شما
منتقل می کند.
- کاهش فشار ناشی از وزن بدن بر روی پاها و زانوها و کاهش خستگی ـ انتقال قسمتی از وزن بدن
روی دست ها که عموما در کوهپیمایی در استراحت به سر می برند.
- افزایش حس تعادل ، جلوگیری از سرخوردن یا زمین خوردن بویژه در خستگی های مفرط در برنامه
های کوهنوردی طوالنی مدت
- در هنگام حمل کوله پشتی های سنگین در برنامه های طوالنی مدت یا زمستانی
- کمک به کمتر خسته شدن افراد دارای وزن باال )کوهنورد سنگین وزن(
- بهبود ناراحتی قبلی مفاصل و ستون فقرات
- در هنگام کوهنوردی بر روی برف و مکانهای خیس،سبزه زار ، نرم ،هنگام عبور از رودخانه
،کوهنوردی در شرایط مه یا دید کم)در این شرایط حفظ تعادل نقش حیاتی برای سالمتی فرد دارد(
- کاربردهای ابتکاری از باتون مانند: ساخت برانکارد در مواقع ضروری – دفع خطر حیوانات – ثابت
نگهداشتن عضو مجروح یا شکسته شده )آتل( و ...
تغذیه در کوهستان
- دسته: مطالب
1. برای اجرای یک برنامه کوهنوردی یک روزه یا چند روزه باید از چند روز قبل با یک رژیم غذایی مقوی به ذخیره انرژی در بدن پرداخت.
2. غذای کوهستان باید مقوی، مغذی، زود هضم، سبک و پر کالری باشد.
3. برای تلاش های سنگین باید به بدن خود مواد کالری زای مخصوص برسانیم که بدن را به سرعت گرم کند و زود هضم و جذب شود.
4. هنگام فعالیت کوهنوردی بدن ما به 5/2 تا 4 لیتر آب در شبانه روز نیاز دارد. البته این امر به حرارت محیط و فعالیت ما بستگی دارد.
5. به علت فعالیت، بدن ما مقداری آب، نمک، پتاسیم و فسفر را از دست می دهد. پس لازم است هنگام مصرف آب و غذا کمی نمک به آنها اضافه کنیم تا از گرفتگی عضلات و بر هم خوردن تعادل یونی بدن مصون باشیم.
6. آب برف کاملاً خالص و فاقد مواد معدنی است. برای جلوگیری از اسهال و پایین آمدن فشار خون می توان به آن قند، نمک یا عصاره میوه اضافه کرد.
7. پس از یک فعالیت شدید آب سرد به کلیه ها و ریه ها و دستگاه گوارش صدمه می زند. پس آب را بعد از کمی استراحت و خنک شدن بدن بنوشید.
8. همیشه مقداری مواد غذایی اضافه همراه داشته باشید، زیرا ممکن است به علل مختلف به آن نیازمند شوید.